Moving Cities
Εμπνευσμένες Προσεγγίσεις

ΆμστερνταμΤο Άμστερνταμ υποστηρίζει τους παράτυπους μετανάστες: μια νέα αρχή με φόντο έναν ταραγμένο ορίζοντα

Τι αποτελεί έμπνευση;

Ήδη από το 2012, το Άμστερνταμ προσφέρει μέτρα υποστήριξης για τους παράτυπους μετανάστες με τη μορφή των καταφυγίων «ύπνου, καθαριότητας και τροφής». Ρεαλιστικοί και ανθρωπιστικοί προβληματισμοί δικαιολογούν την ύπαρξη αυτού του προγράμματος έκτακτης κοινωνικής υποστήριξης. Κίνητρο για τη δημιουργία του προγράμματος, επίσης, αποτέλεσε ο ισχυρός ακτιβισμός των μεταναστών χωρίς χαρτιά στην πόλη, μέρος του κινήματος «We Are Here» («Είμαστε Εδώ»). Το κίνημα αυτό είναι μια συλλογικότητα μεταναστών χωρίς χαρτιά που δημιουργήθηκε το 2012 για να αυξήσει την ορατότητα και να παλέψει για τα δικαιώματα των μεταναστών χωρίς χαρτιά στην πόλη. Το κίνημα έχει λάβει την υποστήριξη του κινήματος καταλήψεων, ΜΚΟ, εκκλησιών και ακτιβιστών.

Επικοινωνία

Το 2018, η νεό-ελεχθείσα αριστερή συμμαχία που εξελέγη ως κυβέρνηση, ανακοίνωσε τα σχέδια της να δημιουργήσει καταφύγια ανοιχτά επί 24ώρου βάσεως στο Άμστερνταμ για 500 μετανάστες/τριες χωρίς έγγραφα, ως μέρος του ευρύτερου προγράμματος για εκείνους. Η παραμονή σε αυτά τα καταφύγια επιτρέπεται για διάστημα μέχρι και 18 μήνες, και μπορούν να εργαστούν με βιώσιμη προοπτική μέσα από επαγγελματικό προσανατολισμό και καθοδήγηση. Το βιώσιμο αυτό σχέδιο μπορεί να περιλαμβάνει την απόκτηση άδειας διαμονής, τη μετανάστευση σε μια άλλη χώρα ή την επιστροφή στη χώρα προέλευσης. Κατά την παραμονή τους σε αυτά τα καταφύγια, οι μετανάστες είναι προστατευμένοι από τον κίνδυνο της κράτησης.

Πώς λειτουργεί;

Με αριθμούς, το Άμστερνταμ έχει δεσμευτεί στην υποστήριξη του μεγαλύτερου αριθμού παράτυπων μεταναστών (500) από οποιαδήποτε άλλη πόλη της Ολλανδίας. Εν μέρει και γι’ αυτό το λόγο ο δήμος έθεσε ανώτατη περίοδο παραμονής έως και 18 μήνες στα καταφύγια, έτσι ώστε να λάβουν επαγγελματική υποστήριξη όσοι το δυνατόν περισσότεροι μετανάστριες/τες χωρίς χαρτιά. Αποτελεί μια στρατηγική απόφαση η οποία όμως συνάντησε αντιδράσεις, καθώς από τους 5 πιλοτικούς δήμους, μονάχα το Άμστερνταμ και το Ρότερνταμ έθεσαν ανώτατη περίοδο παραμονής τους 6 μήνες. Ακτιβιστές και ΜΚΟ παρατήρησαν ότι, το 2020, έπαιρνε πολύ καιρό μέχρι τον ορισμό ενός «διαχειριστή υπόθεσης» και την παροχή προσωποποιημένης υποστήριξης στους κατοίκους των καταφυγίων, εν μέρει λόγω της πανδημίας. Γι’ αυτό το λόγο εξέφρασαν την ανησυχία τους σχετικά με το όριο των 18 μηνών.

Ποιο είναι το αποτέλεσμα;

Με αριθμούς, το Άμστερνταμ έχει δεσμευτεί στην υποστήριξη του μεγαλύτερου αριθμού παράτυπων μεταναστών (500) από οποιαδήποτε άλλη πόλη της Ολλανδίας. Εν μέρει και γι’ αυτό το λόγο ο δήμος έθεσε ανώτατη περίοδο παραμονής έως και 18 μήνες στα καταφύγια, έτσι ώστε να λάβουν επαγγελματική υποστήριξη όσοι το δυνατόν περισσότεροι μετανάστες χωρίς χαρτιά. Αποτελεί μια στρατηγική απόφαση η οποία όμως συνάντησε αντιδράσεις, καθώς από τους 5 πιλοτικούς δήμους, μονάχα το Άμστερνταμ και το Ρότερνταμ έθεσαν ανώτατη περίοδο παραμονής τους 6 μήνες. Ακτιβιστές και ΜΚΟ παρατήρησαν ότι, το 2020, έπαιρνε πολύ καιρό μέχρι τον ορισμό ενός «διαχειριστή υπόθεσης» και την παροχή προσωποποιημένης υποστήριξης στους κατοίκους των καταφυγίων, εν μέρει λόγω της πανδημίας. Γι’ αυτό το λόγο εξέφρασαν την ανησυχία τους σχετικά με το όριο των 18 μηνών.

Πώς ξεκίνησε το πρόγραμμα; Από ποιον;

Από το 2018 κι έπειτα, οι πολιτικοί και οι πολιτικοί σύμβουλοι του Άμστερνταμ έχουν δημιουργήσει ένα κλίμα πιο δεκτικό σε αυτές τις μάχες και τα αιτήματα, όπως και σε πιο πρόσφατες πρωτοβουλίες (π.χ. η «Amsterdam City Rights» και η «Here To Support»), όμως η πόλη παραμένει μέρος ενός περιοριστικού εθνικού πλαισίου όσον αφορά την υπηκοότητα. Έτσι, ο δήμος του Άμστερνταμ έχει λάβει επαίνους αλλά και κριτική για τη θέση του απέναντι στην ολοένα και πιο αυστηρή κυβερνητική πολιτική και τις δυσκολίες σχετικά με την υπηκοότητα που συναντούν οι μετανάστες χωρίς χαρτιά. Ένα υποδειγματικό χαρακτηριστικό της προσέγγισης των «Εθνικών Μεταναστευτικών Εγκαταστάσεων» (LVV) είναι η άμεση συμμετοχή 60 προσφύγων χωρίς χαρτιά και πάνω από 25 ΜΚΟ και ομάδων ακτιβιστών στο πρόγραμμα για παράτυπους μετανάστες του Άμστερνταμ, μέσα από συμβούλια εργασιών. Ο δήμος κατά συνέπεια υιοθέτησε τον ρόλο του διαμεσολαβητή, και όχι του συντονιστή, επιτρέποντας σε μια συμμαχία από ΜΚΟ και ομάδες ακτιβιστών να αναλάβουν την εφαρμογή του προγράμματος των καταφυγίων. Το 2020, η «Here to Support», μια από τις ΟΚΠ που υποστηρίζει τους κατοίκους του Άμστερνταμ χωρίς χαρτιά, πρότεινε τη δημιουργία μιας συμβουλευτικής επιτροπής αποτελούμενης από παράτυπους μετανάστες, έτσι ώστε να συνεχίσει η άμεση συμβολή ατόμων χωρίς χαρτιά στην εφαρμογή του προγράμματος καταφυγίων.

Τι νέο υπάρχει το 2023;

Το «Here to Support» άνοιξε το «Youth Living Room» το 2020 για να παρέχει ένα χώρο συνάντησης για νέους μετανάστες από την Ερυθραία χωρίς έγγραφα. Εκτός από το χώρο πρόσφεραν και κοινωνική και νομική συμβουλευτική στους νέους. Αυτή η μέθοδος ονομάστηκε «Youth to Support». Το έργο επεκτείνεται τώρα σε άλλες ομάδες και η μέθοδος «Casemanagement+» αναπτύσσεται για να προσφέρει πιο ολοκληρωμένη συμβουλευτική από τους διαχειριστές υποθέσεων. Μετά από δύο χρόνια ιδιωτικής χρηματοδότησης, ο δήμος του Άμστερνταμ αναγνώρισε τη μέθοδο και την ενέταξε στο πρόγραμμα «Εθνικών Μεταναστευτικών Εγκαταστάσεων» .

Όλες οι εμπνευσμένες προσεγγίσεις