ΟυτρέχτηΗ ανάπτυξη των καταφυγίων «ύπνου, καθαριότητας και τροφής» και η υποστήριξη σε καιρούς πανδημίας
Σε τι εμπνέει;
Ο δήμος της Ουτρέχτης είναι γνωστός για την πολυετή δέσμευση του στην αναζήτηση βιώσιμων λύσεων για τις κοινωνικές δυσκολίες και την παράνομη διαμονή των μεταναστών χωρίς χαρτιά. Παρότι δεν ήταν ο μόνος Ολλανδικός δήμος που αναζήτησε λύσεις, η Ουτρέχτη ήταν η πρώτη πόλη που δημιούργησε τα καταφύγια που αργότερα θα γίνονταν γνωστά ως καταφύγια «κρεββατιού, μπάνιου και ψωμιού». Η προσέγγισή της ξεχωρίζει λόγω της εστίασής της στα ανθρώπινα δικαιώματα, την υποστήριξη και τους στρατηγικούς δικαστικούς αγώνες, της τοπικής συνεργασίας της με ΜΚΟ και, κυριότερα, λόγω της επικέντρωσής της σε βιώσιμες λύσεις – όπως κυρίως η βελτίωση της εξασφαλισμένης διαμονής μέσα από επαγγελματική νομική υποστήριξη.
Πώς λειτουργεί;
Η προσέγγιση της Ουτρέχτης, συγκριτικά με άλλους πιλοτικούς δήμους, ξεχωρίζει λόγω της σχετικά μεγάλης περιόδου νομικής υποστήριξης που παρέχει, της χρήσης αποκεντρωμένων κατοικιών και λόγω του ότι δεν ισχύει κάποια μέγιστη επιτρεπτή περίοδος διαμονής. Η χρήση αποκεντρωμένων κατοικιών σήμαινε επίσης ότι οι μετανάστες χωρίς χαρτιά που διέμεναν στις Εθνικές Εγκαταστάσεις Μετανάστευσης (LVV) δεν επηρεάστηκαν τόσο από την πανδημία σε σχέση με άλλες περιπτώσεις. Επίσης, η Ουτρέχτη συνεχίζει να δημιουργεί διαφορετικές διόδους έτσι ώστε να συμπεριλαμβάνει παράτυπους μετανάστες στο πρόγραμμα LVV, μέσα από το αυστηρό και περιοριστικό εθνικό πλαίσιο. Για παράδειγμα, οι επίσημοι της πόλης ερευνούν την πιθανότητα να γίνουν τα «επαγγέλματα με ελλείψεις» μια (έμμεση) δίοδος για την νομιμοποίηση των παράτυπων μεταναστών. Παραδείγματα «επαγγελμάτων με ελλείψεις», για τα οποία υπάρχει αυξανόμενη ζήτηση στην Ολλανδία, είναι οι καθηγητές ή τα ιατρικά επαγγέλματα.
Ποιο είναι το αποτέλεσμα;
Μελετητές και ειδικοί έχουν αναγνωρίσει την προσέγγιση της Ουτρέχτης και τον βαθμό επιτυχίας της, που ξεπερνά το 90%, στην επίλυση της «παράτυπης» νομικής κατάστασης περίπου 900 ατόμων την τελευταία δεκαετία. Το αποτέλεσμα ήταν η επίτευξη νόμιμης παραμονής για το 59% των περιπτώσεων μεταξύ του 2002 και του 2019. Μονάχα ένα 8% «χάθηκε» στο όνομα της παράνομης διαμονής. Αυτός ο βαθμός επιτυχίας είναι σημαντικά υψηλότερος από τον εθνικό μέσο όρο, και οι πολιτικοί σύμβουλοι της Ουτρέχτης συχνά αποδίδουν αυτή την επιτυχία στην τεχνογνωσία των τοπικών ΜΚΟ.
Πώς ξεκίνησε το πρόγραμμα; Από ποιον;
Το 2018, ύστερα από χρόνια πολιτικής πίεσης από τους δήμους, η κυβέρνηση της Ολλανδίας έφτασε σε συμφωνία με την ένωση Ολλανδικών δήμων για τη δημιουργία ενός πανεθνικού δικτύου καταφυγίων και εγκαταστάσεων υποστήριξης μέσα από πέντε πιλοτικά προγράμματα που θα χρηματοδοτούνταν από την κεντρική κυβέρνηση. Ο σκοπός αυτών των εθνικών εγκαταστάσεων μετανάστευσης (LVV) είναι η συλλογική εργασία για την εύρεση βιώσιμων λύσεων για παράτυπους μετανάστες, μέσα από την καθοδήγησή τους προς την υποστηριζόμενη εθελούσια επιστροφή, την περαιτέρω μετανάστευση ή τη νομιμοποίηση της διαμονής τους. Αυτά τα καταφύγια απευθύνονται σε άτομα χωρίς δικαίωμα διαμονής και πρόσβαση στις κανονικές εγκαταστάσεις υποδοχής. Η Ουτρέχτη συμμετέχει σε αυτό το φιλόδοξο πιλοτικό πρόγραμμα από τον Απρίλιο του 2019.