Polityka "Free in, free out" - Bezpieczne zgłaszanie i inne środki ochrony przeciwko zatrzymywaniu nieudokumentowanych migrantów w Amsterdamie

Amsterdamska Kultura Gościnności: perspektywy uchodźców w zakresie wdrażania i projektowania polityki

Wsparcie Amsterdamu dla nielegalnych migrantów: nowy początek mimo burzliwego horyzontu

„Podejście amsterdamskie”: środki inkluzji dla osób uznanych za uchodźców

Amsterdam

Dostosowane do potrzeb i trwałe wsparcie od samego początku

**Zrównoważone i dostosowane do potrzeb wsparcie:** Amsterdam ma wieloletnie doświadczenie w przyjmowaniu migrantów i uchodźców. Od 2016 r. działania gminy na rzecz włączenia uchodźców – przede wszystkim tzw. „podejście amsterdamskie” – przyciągnęły uwagę decydentów i ekspertów w całej Holandii i poza nią. To, co odróżnia Amsterdam od innych postępowych holenderskich gmin, to skupienie się na intensywnym, zrównoważonym i zindywidualizowanym wsparciu dla uznanych uchodźców, począwszy od momentu ich pierwszego przybycia do miasta.



Co czyni miasto wyjątkowym?

Documento de vecindad (dokument sąsiedzki): Wzmocnienie bezpieczeństwa w miejscu zamieszkania

Program Nausica: Holistyczne podejście do przyjęcia w społeczności lokalnej i inkluzji społecznej

Barcelona

Wiodące Miasto Solidarności w Hiszpanii i Europie.

**Wzór do naśladowania od 2015 r.:** Barcelona jest znana jako wiodące Solidarne Miasto w Hiszpanii i Europie od czasu, gdy ruch miejski Barcelona en Comú (BComú) wygrał wybory samorządowe w 2015 r. Znaczenie polityki Miasta Solidarności Barcelony polega na jej statusie inicjatora, wzoru do naśladowania i znacznika dyskursu dla miejskiej polityki proimigranckiej. Plan „Barcelona, Miasto Uchodźców” obejmuje konkretne działania mające na celu przygotowanie miasta na przyjęcie i pomoc uchodźcom, zapewnienie niezbędnych usług oraz zagwarantowanie im praw.


Niezależne wsparcie w trakcie postępowania o nadanie statusu uchodźcy

Lepszy dostęp do zakwaterowania

Dostęp do opieki zdrowotnej bez ubezpieczenia

Wdrażanie dyrektywy UE w sprawie przyjmowania uchodźców: Identyfikacja osób potrzebujących

Berlin

Państwo-miasto walczące o swoje prawo do przyjmowania migrantów

**Interpretacja prawa federalnego na korzyść interesów migrantów:** Po wyborach stanowych w 2016 r. Senat miasta zlecił wskutek tego prawnikom i przedstawicielom antyrasistowskich inicjatyw społeczeństwa obywatelskiego ustalenie, w jaki sposób miasto powinno wdrożyć federalne przepisy imigracyjne. Następnie Senat polecił władzom miasta wykorzystanie pozostawionej przez prawo federalne swobody decyzyjnej w celu zapewnienia korzyści osobom najbardziej poszkodowanym. Berlin jest również pierwszym krajem związkowym w Niemczech, który podjął kroki prawne w walce o swoje prawo do bezpośredniego przyjmowania imigrantów.



Centrum doradztwa HEKS MosaiQ

Berno

Postępowa twierdza Szwajcarii

**Szczególna rola w Szwajcarii:** Rządzone przez lewicę Berno od 2015 r. intensywnie angażuje się publicznie w przyjmowanie uchodźców. Jak większość stolic, Berno odgrywa szczególną rolę w krajowej strukturze politycznej. Z tego powodu pełni ważną funkcję w Szwajcarii, która pozostaje dość konserwatywna. Władze miasta wielokrotnie wypowiadały się za dodatkowym przyjęciem uchodźców przed rządem federalnym.


Bolonia

Pionierska polityka integracyjna

**Długa historia polityki proimigranckiej:** Miasto ma tradycję rządów lewicowych i programu proimigranckiego sięgającą lat 80-tych. Godne uwagi projekty obejmują współpracę z sąsiednimi gminami, zwłaszcza w kwestiach związanych ze zdrowiem, by wymienić tylko obywatelską klinikę medyczną w centrum miasta oraz pierwsze centrum powitalne dla osób LGBT+.


Koniec „łańcucha": Poprawa dostępu do rezydencji długoterminowych 

Opieka zdrowotna dla wszystkich

Brema

Zmniejszenie liczby deportacji

**Udana współpraca polityków i oddolnych ruchów społecznych:** Historia Bremy pokazuje, jak interakcje między aktorami politycznymi i inicjatywami społecznymi mogą mieć pozytywne konsekwencje polityczno-kulturowe i równocześnie ogromne znaczenie dla ruchu Miast Solidarności. Dzięki nim miasto wprowadziło szereg programów socjalnych – w tym również wiodący w skali kraju program skupiający się na lepszym dostępie do opieki zdrowotnej dla osób ubiegających się o azyl i nieudokumentowanych migrantów.


Jobteam Gent— Znalezienie stałej pracy

Projekt Ankerkracht — Włączanie młodych uchodźców i uchodźczyń

Grupa Zadaniowa ds. Uchodźców w Gandawie (Refugee Taskforce)

Gandawa

Kompleksowa polityka i nadzwyczajna współpraca

Zaangażowanie obywatelskie wspierane przez miasto: Gandawa posiada aktywne społeczeństwo obywatelskie i chętnie angażuje się w oddolne inicjatywy. Miasto wspiera projekty społeczeństwa obywatelskiego – często poprzez oficjalną współpracę. Pozwala to na bardziej całościowe, dostosowane do potrzeb i zorientowane społecznie podejście do wspierania i włączania nowo przybyłych osób w życie Gandawy. Za swoje podejście oparte na współpracy Gandawa otrzymała wiele tytułów solidarności.


Rada Imigrantów w Gdańsku

Gdańsk

Prekursor polityki inkluzywnej w Polsce

**Priorytetem jest solidarność:** Gdańsk jest liderem pod względem inkluzywnej polityki migracyjnej w Polsce. Kwestie integracji już od kilku lat zajmują ważne miejsce w gdańskiej agendzie politycznej. Władze miasta, w tym prezydent, wielokrotnie podkreślały konieczność podejmowania działań integracyjnych, solidarnościowych oraz antydyskryminacyjnych na rzecz nowych mieszkańców Gdańska.


Przewodnik informacyjny

Grenoble

Pionierska solidarność we Francji

**Walka o prawa migrantów:** Miasto Grenoble było szczególnie aktywne w walce o uznanie praw migrantów. Ważnym czynnikiem jest sieć organizacji współpracujących z władzami miasta w ramach wielu inicjatyw obejmujących konsultacje, informowanie i świadczenie usług.



"Welcome Treff" — pomoc i interakcja społeczna dla uchodźców i miejscowych

Integracja - model płaski

Halle (Saale)

Skuteczne organizacje antyrasistowskie pomimo nacisków politycznych

**Niegasnący aktywizm antyrasistowski:** Lokalna scena antyrasistowska od ponad dwóch dekad pracuje na rzecz poprawy życia uchodźców na szczeblu miejskim i państwowym, pomimo silnych nacisków ze strony prawicowych ugrupowań. Sieć inicjatyw powitalnych sprawiła, że miasto Halle mogło domagać się od niemieckiego rządu poprawy sytuacji. W Halle podjęło postępowe działania, które umożliwiają uchodźcom znacznie łatwiejszy dostęp do indywidualnych mieszkań.


Inkluzja międzykulturowa

Kadyks

Przyjmowanie migrantów pomimo trudności gospodarczych

**Wyzwanie dla rządu:** Miasto Kadyks w południowej Hiszpanii doświadczyło w ostatnich dekadach utrzymujących się wysokich wskaźników bezrobocia i kurczącej się populacji. Pomimo tych problemów, w 2015 r. samorząd Kadyksu stał się jednym z najbardziej wyrazistych krytyków polityki migracyjnej zarówno hiszpańskiego rządu, jak i UE.



Lewisham (Londyn)

Jak zaskarżyć dyskryminujące władze

**Współpraca między mieszkańcami i lokalnymi organizacjami:** Władze Lewisham zobowiązały się do zostania Dzielnicą Schronienia (Borough of Sanctuary) w 2018 r.; od tego czasu mocno rozwinięto współpracę ze aktywistami społeczeństwa obywatelskiego. Pracując bezpośrednio ze społecznościami dotkniętymi polityką „wrogiego środowiska", rada dzielnicy rozwiązała od dawna istniejące problemy w stosunkowo krótkim czasie i rozszerzyła przy tym zasięg polityki azylowej w Wielkiej Brytanii na migrantów wszelkiego rodzaju. Lewisham jest przykładem tego, jak władze lokalne mogą skutecznie reagować na problemy wskazywane bezpośrednio przez społeczności migrantów. 

Program nadzwyczajnego wsparcia na rzecz integracji i zakwaterowania (ESTIA)

Liwadia

Tu zyskują i nowi przybysze, i lokalna gospodarka

**Lepsza integracja poprzez zakwaterowanie w centrum miasta:** Liwadia była pierwszą średniej wielkości grecką gminą, po Atenach i Salonikach, która podjęła inicjatywę przyjęcia uchodźców. We współpracy z UNHCR, w listopadzie 2016 r., wdrożyła program Pomocy Doraźnej w Integracji i Zakwaterowaniu (Emergency Support to Integration and Accommodation; ESTIA). Od tego czasu ponad 1,5 tys. uchodźców zakwaterowano w mieszkaniach w centrum miasta.


Marsylia

Ożywienie dziedzictwa śródziemnomorskiej gościnności

**Po latach stagnacji port znów otwarty:** Marsylia, jako jedno z historycznych miast portowych w basenie Morza Śródziemnego, ma wieloletnie dziedzictwo migracyjne. Niestety, przez ostatnich kilka dekad władze lokalne nie promowały integracyjnego podejścia do migrantów. Liczne oddolne inicjatywy obywatelskie pomagały i nadal pomagają ludności migrującej w znalezieniu zakwaterowania, oferując podstawowe wsparcie i prowadząc kampanię na rzecz praw migrantów. W 2020 r. wybór burmistrza Rubiroli, stojącego na czele lewicowej koalicji kierowanej przez Europe Ecology (Partię Zielonych), nadał postępowy charakter lokalnej polityce i sprawił, że Marsylia stała się jednym z najistotniejszych Solidarnych Miast, otworzyła swój port i zaangażowała się w międzynarodowe sieci wsparcia.


Centrum Obsługi Małoletnich Migrantów bez opieki

System na rzecz rynku pracy sprzyjającego włączeniu społecznemu

Łączenie rodzin, integracja społeczna i edukacja — podejście interdyscyplinarne

Mediolan

Hot spot migracyjny, opracowujący długoterminowe rozwiązania

**Od reakcji kryzysowych do długoterminowych rozwiązań:** Przez ostatnie lata głównym wyzwaniem dla Mediolanu była potrzeba  przestawienia się z podejścia awaryjnego na długoterminowe rozwiązania integracyjne. Mediolan wypracował strategię, która później stała się znana jako „model mediolański” – jest to system powitalny, który wydaje się być znacznie bardziej otwarty i skuteczniejszy niż inne. Będąc miastem migracji od dłuższego czasu, Mediolan nieprzerwanie przyciąga ludzi ze względu na swoje zasoby społeczno-kulturowe i ekonomiczne. Dwie ostatnie lewicowe partie rządzące zainwestowały w szereg polityk społecznych i ekonomicznych ukierunkowanych na wspieranie integracji migrantów i uchodźców.



Montreuil

Rozwiązania opracowane wspólnie z lokalnymi społecznościami

**Laboratorium dla innowacyjnych podejść:** Położone na wschodnich przedmieściach Paryża Montreuil historycznie charakteryzuje się wysokim wskaźnikiem migracji; uczyniło je to miejscem, gdzie wyzwania związane z migracją stały się szczególnie widoczne i gdzie przetestowano już wiele udanych rozwiązań w polityce lokalnej. Montreuil ma bogatą historię samoorganizacji migrantów, a w ostatnich latach gmina wspierała chociażby polityczny aktywizm organizacji Sans Papiers i wchodziła z francuskim rządem w spór dotyczący sytuacji mieszkaniowej migrantów.

Okrągłe stoły na rzecz współprojektowania polityki publicznej: "I Tavoli"

Karta Miejskiej Wspólnoty Samorządowej

Neapol

Solidarne Miasto na nowo definiuje miejskie wspólnoty

**Lokalny aktywizm i aktywny burmistrz:** Neapol jest ważnym punktem na mapie krajów śródziemnomorskich; pozostaje też Solidarnym Miastem dzięki lokalnym aktywistom, w tym imigrantom, a także zaangażowaniu politycznemu byłego burmistrza de Magistrisa (2011-2021).



Karta z Palermo

Polityka otwartych portów

Palermo

Otwarte miasto portowe wyzwaniem dla europejskiej polityki migracyjnej

**Przezwyciężanie europejskiego reżimu granicznego:** Palermo stanowi niezwykle istotny przykład miasta zaangażowanego w podnoszenie świadomości i opowiadającego się za głębokimi zmianami w polityce granicznej UE i krajowej, ze szczególnym uwzględnieniem migracji morskiej oraz działań poszukiwawczo-ratowniczych na Morzu Śródziemnym.


Pionierskie działania na rzecz wspólnego przyjmowania migrantów

Przekształcenie dyskryminującej instytucji

Poczdam

Ogniwo łączące miasta w całej Europie

**Obrońcy praw uchodźców:** Pod względem polityki migracyjnej, Poczdam jest jednym z najbardziej wpływowych miast w Niemczech i Europie. Miasto od wielu lat angażowało się w działalność antyrasistowską, a w 2015 r. publicznie opowiedziało się za prawami migrantów i poprawiło warunki życia uchodźców na wielu płaszczyznach: od uproszczonego łączenia rodzin po zwiększony dostęp do kursów integracyjnych. Poczdam stara się też poprawić własne mechanizmy przyjmowania uchodźców poprzez reformę lokalnego Urzędu ds. Cudzoziemców, z pomocą kościołów, lokalnej grupy Seebrücke i innych antyrasistowskich inicjatyw społeczeństwa obywatelskiego.


"Neustart im Team" - Przyjęcia uchodźców finansowane ze środków prywatnych

"Paten" — Projekt mentorski dla wolontariuszy.

Rottenburg

Małe miasto wpływa na niemiecką politykę migracyjną

**Łącząc Miasta Bezpiecznych Przystani:** O Rottenburgu, małym mieście położonym w jednym z najbogatszych regionów w Niemczech, stało się głośno, gdy burmistrz Stephan Neher (CDU) wyraźnie opowiedział się za bezpośrednim przyjęciem uchodźców z Morza Śródziemnego. Latem 2019 r. powiedział: „Jeżeli do tego dojdzie, to po wszystkim zadzwonię do operatora autobusu w moim mieście, a on pojedzie do Włoch i odbierze tych ludzi”. Od tego czasu Rottenburg zaangażował się w tworzenie sieci gmin przyjmujących uchodźców w całym kraju oraz zarząd siecią Miast Bezpiecznych Przystani, przejmując tę rolę od znacznie większego Poczdamu.
 


Program obywatelstwa miejskiego w Saragossie

„Saragossa, miasto szczęśliwe" — przyjmowanie nowo przybyłych w gminie.

"La casa de las culturas" - Instytucjonalizacja lokalnej polityki inkluzji i migracji

Saragossa

Nowa wizja obywatelstwa miejskiego i różnorodności

**Włączenie pomimo wysokiego poziomu zadłużenia:** Chociaż Saragossa, piąte co do wielkości miasto w Hiszpanii, plasuje się wśród najbardziej zadłużonych gmin w kraju, od 2015 r. wdraża serię udanych i przyjaznych polityk inkluzji społecznej, podążając za wizją nowego, zróżnicowanego i międzykulturowego obywatelstwa miejskiego.
 


Przyjęcie we wspólnocie:  program mentorski „Witamy w Swansea".

Swansea

Pionier Ruchu Azylowego w Walii i Wielkiej Brytanii

**Kultura gościnności:** Swansea, drugie Miasto Azylowe Wielkiej Brytanii, jest pionierem otwartości zarówno w Zjednoczonym Krolestwie, jak i w samej Walii. Lokalna inicjatywa obywatelska prowadzona przez Ruch Azylowy ma długą tradycję krzewienia kultury gościnności wobec uchodźców i osób ubiegających się o azyl.

Regionalny Komitet Doradczy ds. Uchodźców: „Nic o nas bez nas” 

Solidarność regionalna w „Sercu Brabancji" —pragmatyzm i rozproszenie

Program "Język, Orientacja, Partycypacja" (TOP) w Tilburgu

Tilburg

Innowacje lokalne, które wpływają na prawo krajowe

**Regionalna solidarność i sprawnie wprowadzane innowacje polityce:** To, co odróżnia Tilburg od innych postępowych holenderskich gmin, to skupienie się na regionalnej solidarności oraz partnerstwie, co pozwala na łączenie zasobów i skuteczniejsze lobbowanie na poziomie krajowym. Co więcej, migranci są aktywnie zaangażowani w procesy polityczne, a polityka migracyjna ma na celu stworzenie stabilnego środowiska opartego na wzajemnym zaangażowaniu i współpracy między administracją i nowo przybyłymi.


Spółdzielcza fabryka serów Irrina

Uczestnictwo w społeczności lokalnej

Tilos

Wspólnota wyspiarska, która przyjęła migrantów

**Umożliwienie faktycznego uczestnictwa:** Tilos, wyspa licząca 800 mieszkańców, pokazała, jak istniejące społeczności mogą przyjąć nowych przybyszów i szybko włączyć ich w życie społeczne. Władze lokalne współpracowały z mieszkańcami nad stworzeniem społeczności – nie były to jedynie struktury tymczasowego zakwaterowania, ale faktyczne uczestnictwo w różnych aspektach życia, począwszy od pracy, aż po wydarzenia społeczne.


Co jest wyjątkowego w Tilos?

Plan Einstein Overvecht: ośrodki azylowe respektujące specyfikę sytuacji

Rozwój schronisk "Bed, Bath, Bread" i wsparcie w czasie pandemii

Utrecht

Połączenie lokalnej innowacyjności ze strategiczną pracą rzeczniczą

**Długotrwałe partnerstwo ze społeczeństwem obywatelskim:** Utrecht od kilku dekad przoduje w opracowywaniu środków integracyjnych dla uchodźców, osób ubiegających się o azyl i niezalegalizowanych migrantów bez zezwoleniem na pobyt. Jako pierwsze holenderskie miasto, które zaoferowało wsparcie prawne i pomoc socjalną dla niezalegalizowanych migrantów z nieokreślonym statusem pobytowym, Utrecht podjął współpracę ze społeczeństwem obywatelskim i organizacjami solidarnościowymi dla uchodźców. To, co odróżnia Utrecht od innych postępowych holenderskich gmin, to fakt, że rozwinął on również politykę na rzecz osób ubiegających się o azyl i niezalegalizowanych migrantów bez zezwolenia na pobyt. Miasto przeniosło „prawa człowieka do domu”, rozpatrując je na równi z innymi lokalnymi problemami.


Walencki Program Integralnej Ochrony i Przyjmowania Obrońców Praw Człowieka [Programa Valencià de Protecció Integral i d'Acolliment de Defensors i Defensores de Drets Humans].

Agermanament Comunitari Valencià. Przykład wielopoziomowej i wielopodmiotowej współpracy

Projekt „Głośno przeciw rasizmowi" [Apuja el to contra el racisme]. Współpraca z Systemem Edukacji w Walencji.

Walencja

Ambitne podejście do migracji opracowane od podstaw

**Od zera do jedynki:** Wraz z nowym, progresywnym rządem wybranym w 2015 r., Walencja opracowała ambitne podejście do polityki migracyjnej. Miasto uprościło biurokratyczne procedury i zwiększyło udział organizacji społeczeństwa obywatelskiego i migrantów w procesach politycznych. Bardziej niż jedna konkretna regulacja, to właśnie holistyczne podejście jest interesujące i inspirujące, zwłaszcza że przed 2015 r. nie było prawdziwej polityki migracyjnej – z powodu braku inicjatywy ze strony poprzedniego konserwatywnego rządu.
W maju 2023 progresywny rząd został zastąpiony na szczeblu komunalnym jak i regionalnym. Na szczeblu regionalnym rządzi odtąd koalicja z konserwatywnej partii PP i prawicowo-populistycznej Vox, co prawdopodobnie wpłynie negatywnie na solidarną politykę migracyjną.



Centrum Wielokulturowe

Warszawa

Promowanie gościnności w trudnym środowisku

**Wiele ofert dla migrantów:** Warszawa ma jedną z najszerszych w Polsce ofert socjalnych dla migrantów, choć nie wypracowała spójnej polityki lokalnej. Warszawa, jako stolica i największe miasto w Polsce, jako pierwsza doświadczyła różnorodności związanej z ruchami migracyjnymi. Obecność dużej liczby cudzoziemców przyczyniła się do zainicjowania szeregu działań integracyjnych w miejskich instytucjach publicznych i organizacjach społecznych, w tym również tych zakładanych przez samych migrantów.

Opieka zdrowotna dla migrantów nieposiadających dokumentów

Miejska karta identyfikacyjna

Zurych

Pionierskie obywatelstwo miejskie z „Kartą Miejską” dla wszystkich

**Polityczne uznanie dla wszystkich:** Zurych jest jednym z większych miast europejskich uważanych za pioniera tak zwanego „miejskiego obywatelstwa”. Polega ono na próbie przyznania praw nieudokumentowanym migrantom bez prawa pobytu w kraju poprzez kreatywne działania miejskie. Żadne inne europejskie miasto nie posunęło się tak daleko w procesie instytucjonalizacji praw dla osób bez papierów, jak Zurych. Inicjatywy społeczeństwa obywatelskiego dążą do pełnego politycznego uznania wszystkich mieszkańców miasta za równoprawnych obywateli i znajdują posłuch u lewicowo-liberalnego rządu stanowego.
